Mứt hạt sen là một món ăn truyền thống không thể thiếu trong dịp Tết, mang ý nghĩa sum vầy, an lành. Hãy cùng bắt tay vào bếp và khám phá công thức làm mứt hạt sen tươi và khô ngay sau đây!
Mứt hạt sen tươi
Chuẩn bị nguyên liệu
Để có được mẻ mứt hạt sen thơm ngon, khâu chuẩn bị là vô cùng quan trọng. Công thức này giúp bạn định lượng nguyên liệu chính xác, đảm bảo hương vị cân bằng tuyệt đối.
- Hạt sen tươi: 450g (Đã bóc vỏ sẵn)
- Đường cát trắng: 200g
- Gia vị: 1 ống vani, một nhúm nhỏ muối
- Nước lọc: 1 lít

Nguyên liệu làm mứt sen tươi
Sơ chế hạt sen
Dùng tăm hoặc vật nhọn đâm thủng tâm của mỗi hạt sen để loại bỏ hoàn toàn phần tâm sen màu xanh. Chính phần này gây ra vị đắng của hạt sen. Cắt bỏ những phần đầu hạt sen có màu đen để mứt được đẹp mắt.
Bắc 1 lít nước lên bếp, đun sôi. Cho hạt sen đã sơ chế vào luộc. Khi nước vừa sôi trở lại (chỉ khoảng 1-2 phút), nhanh chóng vớt hạt sen ra, xả nhẹ qua nước lạnh.
Đổ nước cũ đi, cho nước mới vào nồi. Thêm một nhúm muối nhỏ vào nước, đun sôi. Cho hạt sen vào luộc lần 2. Luộc đến khi hạt sen chín mềm, khi ấn nhẹ thấy hạt hơi bở là đạt. Vớt hạt sen đã chín mềm ra, để ráo hoàn toàn nước.

Sơ chế hạt sen
Ướp đường
Cho hạt sen đã ráo vào thau. Cho từ từ 200g đường và ½ muỗng cà phê muối. Cuối cùng, thêm 1 ống vani để tạo mùi thơm hấp dẫn.
Trộn nhẹ nhàng cho đường bao quanh hạt sen. Phơi hạt sen đã ướp dưới nắng khoảng 2 tiếng. Sau khi phơi, tiếp tục để thau hạt sen ở nơi khô ráo, thoáng mát và ngâm qua đêm (khoảng 8-12 tiếng) cho đường tan chảy.

Ướp đường
Sên mứt
Cho toàn bộ hỗn hợp hạt sen và nước đường đã ướp vào chảo. Đun ở lửa lớn đến khi nước đường sôi bùng lên. Dùng đũa đảo nhẹ để hạt sen không bị cháy dưới đáy.
Khi nước đường sôi, lập tức hạ lửa nhỏ nhất. Tiếp tục sên từ từ và đảo đều tay (nhưng nhẹ nhàng) để đường không bị cháy và hạt sen không bị nát.
Sên đến khi nước đường sánh kẹo lại và bắt đầu kết tinh trắng quanh thành chảo thì tắt bếp. Tiếp tục đảo đều trên bếp nóng cho đến khi đường kết tinh hoàn toàn, bám một lớp phấn trắng mỏng xung quanh hạt sen và hạt sen khô ráo, tơi ra.

Sên mứt
Thành phẩm và thưởng thức
Sau khi đường đã kết tinh, phơi mứt hạt sen ngoài nắng nhẹ thêm khoảng 2-3 tiếng hoặc hong khô bằng quạt cho hạt sen khô ráo hoàn toàn. Để mứt nguội hẳn, sau đó cho vào hộp hoặc lọ thủy tinh đậy kín, bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát để dùng dần.

Mứt hạt sen tươi
Mứt hạt sen khô
Chuẩn bị nguyên liệu
Để làm mứt hạt sen khô, bạn cần những nguyên liệu sau đây:
- Hạt sen khô: 300g
- Đường cát trắng: 250g
- Gia vị: ½ muỗng cà phê bột nghệ, 1 nhúm nhỏ muối

Nguyên liệu làm mứt hạt sen khô
Sơ chế hạt sen
Cho 300g hạt sen khô vào thau nước lớn. Thêm một nhúm muối nhỏ vào nước. Ngâm trong khoảng 6 - 8 tiếng đồng hồ (tốt nhất là ngâm qua đêm). Sau khi ngâm, xả sơ hạt sen dưới vòi nước lạnh một lần nữa rồi vớt ra rổ, để ráo nước hoàn toàn.
Bắc nồi nước lên bếp. Cho vào nồi ½ muỗng cà phê bột nghệ. Dùng đũa khuấy đều cho bột nghệ tan hoàn toàn trong nước. Khi nước nghệ sôi, cho hạt sen đã ráo nước vào. Luộc ở lửa nhỏ trong khoảng 15 phút. Luộc ở lửa nhỏ giúp hạt sen chín từ từ, tránh bị nát. Đổ hạt sen ra rổ. Xả ngay bằng nước lạnh và để ráo nước.

Sơ chế hạt sen
Ướp đường
Cho hạt sen đã ráo vào thau. Cho 250g đường vào. Dùng đũa hoặc tay sạch (đi găng) đảo nhẹ nhàng để đường bao đều các hạt sen, giúp đường ngấm nhanh.
Bọc thau bằng màng bọc thực phẩm và ướp trong 8 - 10 tiếng đồng hồ cho đến khi đường tan hoàn toàn.

Ướp đường
Sên mứt
Cho hết phần nước đường vào chảo, đun sôi. Sau đó, cho hạt sen vào. hi nước đường sệt lại (bắt đầu cạn), hạ lửa xuống mức nhỏ nhất. Tiếp tục sên, lúc này bạn cần đảo nhẹ nhàng, chủ yếu là hất từ phía ngoài vào để tránh làm hạt sen bị nát.
Sên liên tục trong khoảng 30 phút ở lửa nhỏ cho đến khi nước đường cạn, đường bắt đầu kết tinh trắng xung quanh hạt sen và khô tơi. Lúc này, tắt bếp nhưng vẫn tiếp tục đảo đều trên bếp nóng cho đến khi hạt sen khô hẳn.

Sên mứt
Thành phẩm và thưởng thức
Sau khi đường kết tinh, bạn có thể hong mứt dưới quạt hoặc phơi nắng nhẹ thêm vài giờ để mứt khô ráo, tơi đường hoàn toàn và không bị chảy nước khi bảo quản. Mứt hạt sen làm từ hạt khô có độ bùi béo tự nhiên, thơm nhẹ mùi nghệ và vani, rất thích hợp để nhâm nhi cùng trà xanh nóng.

Mứt hạt sen khô
Hướng dẫn bảo quản mứt hạt sen
Việc bảo quản mứt hạt sen cần chú ý đến độ khô ráo của mứt và môi trường xung quanh để tránh bị ẩm, mốc hoặc chảy nước.
- Để nguội hoàn toàn: Tuyệt đối không đóng gói mứt khi còn ấm hoặc nóng. Hơi nóng sẽ tạo thành hơi nước đọng lại, gây ẩm mốc.
- Dùng hộp/ lọ thuỷ tinh: Đây là lựa chọn tốt nhất vì thủy tinh không mùi, dễ làm sạch và có thể đậy kín tuyệt đối.
- Bảo quản ở nhiệt độ phòng trong 1 - 3 tháng: Đặt hộp mứt ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp hoặc gần nguồn nhiệt (bếp, lò nướng). Bạn có thể lót một lớp giấy nến hoặc giấy hút ẩm dưới đáy hộp trước khi cho mứt vào.
- Bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh đến 6 tháng: Cho mứt vào hộp kín (nên dùng hộp thủy tinh). Đặt mứt vào ngăn mát tủ lạnh. Khi ăn, chỉ cần lấy ra để ở nhiệt độ phòng khoảng 15 phút trước khi thưởng thức.
Hướng dẫn chọn hạt sen
Để làm mứt hạt sen ngon, việc chọn nguyên liệu chuẩn rất quan trọng:
- Hạt sen tươi: Ưu tiên sen từ Huế (Tịnh Tâm) hoặc Đồng Tháp (Đồng Tháp Mười) vì độ béo, bùi và thơm. Chọn hạt sen có màu trắng ngà tự nhiên, tránh hạt quá trắng sáng (có thể đã bị tẩy trắng). Hạt phải tròn đều, căng mẩy, không bị lép, nứt vỡ hoặc bị dập. Hạt sen phải cứng cáp, không bị mềm nhũn hoặc chảy nước.
- Hạt sen khô: Hạt phải khô ráo hoàn toàn, không có dấu hiệu ẩm mốc hay bị mềm. Hạt có màu trắng đục hoặc trắng ngà. Hạt nguyên vẹn, không bị vỡ vụn hay có lỗ mọt đục.
- Mua tại cửa hàng uy tín: Luôn mua hạt sen (tươi hoặc khô) ở những cửa hàng thực phẩm sạch, chợ truyền thống uy tín hoặc siêu thị lớn để đảm bảo nguồn gốc.
- Không chọn hạt sen đã tẩy trắng: Nếu hạt sen quá trắng, sáng bóng một cách bất thường, có thể chúng đã được xử lý bằng hóa chất. Loại hạt này thường mất mùi thơm tự nhiên và không tốt cho sức khỏe.
Trên đây là cách làm mứt hạt sen tươi và khô bạn có thể dễ dàng làm tại nhà. Chỉ cần hạt sen đạt độ bùi, dẻo và sên lửa đều tay là đã có ngay mẻ mứt thanh ngọt, đẹp mắt để thưởng thức hoặc biếu Tết. Đừng quên tham khảo công thức các món mứt Tết ngon khác có tại chuyên mục Vào Bếp của BlueStone.
Nguồn video: TÚ LÊ MIỀN TÂY, Handmade VN
Tham khảo các sản phẩm bếp từ đơn với giá bán hấp dẫn tại BlueStone.