Bánh chưng là món truyền thống mang hương vị đặc trưng từ nếp dẻo, đậu xanh bùi và thịt mỡ thơm mềm, được gói khéo trong lớp lá dong xanh. Dù làm tại nhà hay trong những dịp sum họp, bánh chưng luôn mang đến cảm giác ấm cúng. Việc chuẩn bị nguyên liệu đúng tỉ lệ và gói bánh cẩn thận sẽ giúp chiếc bánh giữ dáng đẹp, chín đều và có vị hài hòa.
Nguyên liệu và dụng cụ cần chuẩn bị
Bánh chưng đòi hỏi nguyên liệu đơn giản nhưng chất lượng của từng thành phần sẽ quyết định độ ngon của bánh.
Mẹo hữu ích khi chuẩn bị nguyên liệu
- Chọn gạo nếp ngon: Nếp cái hoa vàng hoặc nếp Bắc là lựa chọn phù hợp nhất, hạt tròn, đều và thơm. Nếp mới giúp bánh dẻo lâu và không bị cứng lại khi nguội.
- Đậu xanh: Nên chọn loại đã cà vỏ, hạt mẩy, không bị sâu. Khi nấu sẽ bùi và thơm hơn.
- Thịt ba chỉ: Chọn miếng có lớp mỡ – nạc xen đều để nhân bánh khi chín có độ ngậy vừa phải, không khô và không chảy mỡ nhiều.
- Lá dong: Chọn lá có màu xanh đậm, bản to, gân nhỏ. Lá quá non dễ rách, lá quá già dễ bị xơ.
- Lạt buộc: Lạt giang hoặc lạt tre mềm, không quá khô để buộc chắc mà không bị gãy.

Nguyên liệu và dụng cụ cần chuẩn bị
Sơ chế các nguyên liệu
Khâu sơ chế ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng bánh chưng, từ độ dẻo của nếp đến độ mịn của đậu và độ mềm của nhân thịt.
- Rửa gạo nếp nhiều lần đến khi nước trong, sau đó ngâm nếp trong 6 – 8 giờ hoặc qua đêm để hạt nếp nở đều. Vớt ra để ráo và trộn với 1 muỗng canh muối.
- Đậu xanh rửa sạch, ngâm 3 – 4 giờ. Hấp hoặc nấu chín, sau đó giã nhuyễn và trộn thêm chút muối để nhân đậm vị.
- Thịt ba chỉ rửa sạch, cắt miếng dày khoảng 1,5 – 2 cm, ướp với muối, tiêu và hành tím băm trong ít nhất 30 phút để thịt thấm.
- Lá dong rửa từng lá, lau khô bằng khăn sạch. Cắt bỏ sống lá nếu quá dày để dễ gói.
- Lạt buộc ngâm nước ấm 1 giờ để mềm và dễ thao tác.

Sơ chế các nguyên liệu
Gói bánh chưng
Gói bánh chưng cần sự khéo léo để bánh vuông vức, nếp không bị rò rỉ và nhân nằm đúng vị trí. Đây là bước quan trọng giúp bánh chín đều và đẹp.
- Trải hai đến ba lá dong chồng nhau theo hình chữ thập, mặt xanh đậm quay ra ngoài, mặt xanh nhạt quay vào trong để bánh có màu đẹp.
- Cho một lớp nếp xuống trước, dàn đều thành hình vuông.
- Thêm một lớp đậu xanh mỏng, sau đó đặt miếng thịt ba chỉ ở giữa.
- Phủ tiếp lớp đậu xanh còn lại và cuối cùng thêm lớp nếp đầy đủ để bao kín nhân.
- Gấp lần lượt bốn cạnh lá theo khuôn vuông, siết nhẹ tay để bánh chắc và không bị hở.
- Dùng lạt buộc quanh thân bánh theo hình chữ thập để cố định chắc chắn.
- Kiểm tra để bánh kín và vuông trước khi chuẩn bị luộc.

Gói bánh chưng
Luộc bánh chưng
Luộc bánh đúng thời gian giúp bánh chín đều, nếp dẻo và nhân mềm. Thời gian luộc tùy kích thước bánh, nhưng thường từ 8 đến 12 giờ.
- Xếp một lớp lá dong dư vào đáy nồi để bánh không bị cháy hoặc đổi màu.
- Đặt bánh vào nồi theo hàng, chèn bánh sao cho không bị xê dịch khi nước sôi.
- Đổ nước ngập mặt bánh và đun lớn lửa đến khi sôi. Khi nước đã sôi, hạ nhỏ lửa để bánh chín từ từ.
- Trong quá trình luộc, luôn giữ mực nước ngập bánh. Nếu nước cạn, phải châm thêm nước sôi để tránh bánh bị sượng.
- Sau 8 – 10 giờ, vớt bánh ra, rửa qua nước sạch để loại bỏ nhựa lá và giúp bánh xanh hơn.
- Ép bánh bằng vật nặng trong 4 – 6 giờ để bánh ráo nước và giữ được hình vuông đẹp mắt.
Thành phẩm và thưởng thức
Một chiếc bánh chưng đạt chuẩn phải dẻo, thơm và có nhân đậm đà. Khi cắt bánh, từng lớp nếp và nhân phải cân đối và không bị rời rạc.
- Mặt bánh xanh, khô và không bị rách lá.
- Khi cắt ra, phần nếp dẻo mềm, hạt nếp kết dính đẹp nhưng không nhão.
- Đậu xanh bùi, mịn, kết hợp với thịt có độ béo vừa phải.
- Bánh chưng có thể ăn cùng dưa món, củ kiệu hoặc chấm muối tiêu để tăng hương vị.
- Đây là món không thể thiếu trong các dịp lễ Tết và cũng có thể dùng quanh năm nếu muốn thay đổi khẩu vị bữa ăn gia đình.

Thành phẩm và thưởng thức
Mẹo bảo quản bánh chưng đúng cách
Bánh chưng dễ bị hỏng nếu bảo quản không đúng cách do có thành phần nếp và thịt. Cần áp dụng các biện pháp phù hợp để giữ bánh thơm ngon lâu hơn.
- Để bánh nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
- Nếu nhiệt độ môi trường cao, nên để bánh trong ngăn mát tủ lạnh.
- Khi cắt bánh, dùng dao sạch để tránh nhiễm khuẩn.
- Bánh chưng nguội có thể rán để tăng hương vị và giữ bánh lâu hơn.
- Không để bánh quá sát các loại thực phẩm có mùi mạnh trong tủ lạnh để tránh ám mùi.

Mẹo bảo quản bánh chưng đúng cách
Hướng dẫn chọn mua nguyên liệu tươi ngon
Chọn nguyên liệu đúng giúp bánh đạt chuẩn chất lượng và giữ được hương vị truyền thống.
- Gạo nếp: Chọn hạt tròn đều, không mốc, không lẫn tạp chất. Nếp càng thơm, bánh càng dẻo.
- Đậu xanh: Hạt vàng sáng, không vỡ nhiều, không có mùi lạ.
- Thịt ba chỉ: Miếng thịt có tỉ lệ mỡ – nạc cân đối, mỡ trắng trong, nạc đỏ hồng.
- Lá dong: Mua lá tại chợ truyền thống hoặc các điểm bán lá gói bánh ngày Tết. Ưu tiên lá bản to và đều.
- Lạt buộc: Chọn loại dai, không quá giòn để dễ buộc chắc bánh.
Tự tay làm bánh chưng không chỉ giúp giữ gìn nét văn hóa truyền thống mà còn mang lại cảm giác gắn kết trong mỗi gia đình. Để quá trình nấu nướng thuận tiện hơn, BlueStone cung cấp nhiều thiết bị bếp hỗ trợ hiệu quả từ khâu chuẩn bị, nấu đến bảo quản thực phẩm. Nếu bạn muốn được tư vấn chi tiết về sản phẩm phù hợp cho gian bếp, hãy liên hệ BlueStone để được hỗ trợ nhiệt tình và nhanh chóng.
Nguồn video: Internet
Tham khảo một số mẫu Nồi cơm điện đang ưu đãi tại BlueStone: